İlhanlı Hükümdarlarından Abâkâ Han’a Ait Üç Yarlığ

Bu makalede, İlhanlı Devleti’nin ikinci hükümdarı olan Abâkâ Han’ın yazdırmış olduğu üç yarlığın Türkçe çevirisi ve değerlendirilmesi yapılacaktır. daha önce G. Doerfer tarafından Almanca, Antoine Mostaert-Francis Woodman Cleaves İngilizce çevirileri yapılmıştır. Erdebil’deki Şeyh Safuiddin Erdebilî türbesinde keşfedilmiş yarlığlardan ilki, Han 1266 yılında yazdırılmış olup, eyaletlerde görev alan daruga bitikçileri halka tüccarlara kötü davranmamaları hususunda ikaz etmektedir. İkinci yarlığ, 1268 yılına ait hükümdarının ziyaretine gelen Baračirqun’un başında bulunduğu papalık elçisine her türlü kolaylığın sağlanması için Han’a Samagar Noyan’a gönderilmiştir. Üçüncü son yarlığ keşfedilmiştir. 1271 özellikle yılındaki yarlığda geçen söz konusu yöneticiler karşı uyguladıkları haksız davranışları devam etmeleri neticesinde tekrar uyarılmaktadır. Söz yarlığlar eyalet yönetimi ile ilgili mühim kayıtlar içermektedir. sebeple çevrilip değerlendirilmesi, Devleti Tarihi çalışmalarına müspet katkısı olacaktır.